غده تیروئید در گردن قرار گرفته و شکلی شبیه به پروانه دارد و هورمونی به نام تیروکسین که در سوخت و ساز و ضربان قلب تاثیر دارد را تولید می کند. این غده با ترشح هورمون ها ، موجب تنظیم متابولیسم بدن می شود. برخی بیماری ها بر روی این غده تاثیر گذاشته و موجب می شود تا فعالیت های تیروئید ، غیر طبیعی شود. در جراحی تیروئید که به آن عمل تیروئیدکتومی نیز گفته می شود ، می توان همه و یا قسمتی از تیروئید را خارج کرد. به صورت کلی برای درمان اختلالات تیروئید مثل بزرگ شدن غیر طبیعی تیروئید ، سرطان و پرکاری تیروئید از این جراحی استفاده می شود. دکتر شقایق ابراهیم نژاد ، جراح و متخصص گوش و حلق و بینی و جراح سر گردن در تهران ، با مشاهده علائم تیروئید درمان را شروع کرده و در صورت نیاز این عارضه را با جراحی درمان می نماید.
علت انجام جراحی تیروئید
معمولا جراحی تیروئیدکتومی در تهران ، با تشخیص و صلاحدید پزشک در موارد زیر انجام می شود :
سرطان تیروئید : یکی از رایج ترین دلایل انجام عمل تیروئید ، سرطان است. در صورتی که فردی به سرطان تیروئید مبتلا شود ، لازم است برای برداشتن قسمت و یا تمام این غده ، عمل جراحی انجام شود.
پرکاری تیروئید : در مواردی که غده تیروئید به صورت آزاردهنده و غیر طبیعی بزرگ شود مشکلاتی نظیر تورم ، تنگی نفس را ایجاد می کند. برای درمان ممکن است عمل جراحی انجام شده تا قسمتی از غده تیروئید برداشته شود.
درمان گواتر : گواتر نیز در اثر بزرگ شدن غیر طبیعی غده تیروئید ایجاد می شود و نفس کشیدن و غذا خوردن را برای فرد دشوار می کند. کمبود ید یکی از اصلی ترین دلایل ابتلا به این بیماری است. البته لازم به ذکر است که این بیماری در برخی موارد خاص به دلیل مصرف بیش از حد ید نیز ایجاد می شود.
ندول های تیروئیدی مشکوک : به رشد غیر طبیعی قسمتی از بافت تیروئید گفته می شود. برخی از این ندول ها خوش خیم بوده و مشکلی برای بیمار ایجاد نمی کند اما در شرایطی که ندول شروع به رشد بی رویه کند مشکلاتی از قبیل تنگی نفس ، درد در ناحیه گلو و فشار به راه های هوایی گلو را ایجاد می کند که در چنین شرایطی لازم است درمان و عمل تیروئید انجام شود.
انواع جراحی تیروئید
- تکه برداری کامل : برداشتن قسمت کوچکی از غده تیروئید
- لویکتومی : برداشتن نیمی از غده تیروئید
- برداشتن قسمت های زیادی از غده تیروئید
- برداشتن غده تیروئید به صورت کامل
نکته قابل توجه : در صورتی که تنها قسمتی از غده تیروئید برداشته شود ، قسمت های باقی مانده وظیفه کلی را بر عهده می گیرند و ممکن است دیگر نیازی به استفاده از دارو نباشد. اما اگر تمامی این غده به صورت کامل برداشته شود ، بدن بدون مصرف دارو نمی تواند هورمون تیروئید را تولید نماید به همین دلیل در افرادی که با عمل جراحی این غده به صورت کامل خارج می شود ، لازم است به صورت روزانه دارو مصرف شود. این دارو ترکیبی از هورمون های لوتیروکسین یعنی یونی تیروئید ، لوووسیل و ضد تیروئید می باشد.
آیا روش های درمانی دیگری به جز جراحی وجود دارد ؟
در مواردی که گره های مشکوک به سرطان مشاهده شود ، تنها راه درمان به صورت قطع جراحی تیروئید می باشد. اما در موارد دیگر این احتمال وجود دارد که بتوان به کمک روش های درمانی دیگر مشکلات مربوط به غده تیروئید را درمان نمود.
اقدامات و بررسی های لازم قبل از عمل تیروئید
لازم است تمامی بیمارانی که کاندید جراحی تیروئید هستند ، توسط پزشک معاینه و ویزیت شوند. این بررسی ها شامل معاینه ریه ها و قلب نیز می شود. در بیماران بالای 45 سال و یا افرادی که به بیماری های قلبی دچار هستند ، لازم است پیش از انجام جراحی ، از قفسه سینه عکس رادیوگرافی بگیرند و همچنین تست نوار قلب انجام دهند. بیمارانی که دچار تغییر صدا شده اند و یا افرادی که سابقه انجام جراحی در ناحیه گردن را دارند ، لازم است تارهای صوتی آن ها پیش از عمل مورد بررسی قرار بگیرد تا این اطمینان حاصل شود که عصب راجعه حنجره ای که وظیفه کنترل ماهیچه های طناب صوتی را به عهده دارد ، به صورت صحیح و طبیعی کار می کند. در مواردی که بیمار به سرطان مدولاری تیروئید مشکوک باشد باید از نظر غده پاراتیروئید و غدد فوق کلیوی بررسی های لازم انجام شود.
قبل از جراحی تیروئید
- لازم است جراح تیروئید خوب در تهران ، را از داروهایی که مصرف می کنید ، آگاه سازید.
- در صورتی داشتن سابقه هر نوع بیماری خانوادگی و یا حساسیت دارویی لازم است این موضوع را به پزشک و متخصص بیهوشی اطلاع دهید.
- برای انجام جراحی تیروئید در تهران ، لازم است غده تیروئید در وضعیت نرمال باشد و در صورت پرکاری این غده ابتدا باید درمان های لازم انجام شود تا شرایط برای انجام این عمل فراهم شود.
- در صورتی که داروی آسپرین مصرف می کنید باید به مدت 7 روز قبل از عمل مصرف این دارو را قطع نمایید.
- از کشیدن سیگار خودداری کنید. و مصرف نوشیدنی های الکلی را کنار بگذارید.
- شب قبل از جراحی حتما دوش بگیرید.
- آقایان لازم است موهای گردن و صورت خود را بتراشند.
- از به همراه داشتن هرگونه وسایل فلزی ، زیور آلات و اشیا با ارزش در روز جراحی خودداری نمایید.
مراقبت ها و نکات مهم بعد از عمل جراحی تیروئید
- تا زمانی که هوشیاری کامل به دست آید ، داروهای مورد نیاز بعد از عمل تیروئید به صورت وریدی تزریق می شود.
- بعد از بررسی وضعیت عمومی می توانید نوشیدن مایعات را آغاز کنید.
- لازم است به مدت یک هفته استراحت کاملی داشته باشید ؛ بنابراین باید کارهای مربوط به مرخصی خود را پیش از عمل جراحی انجام دهید.
- داروهای خود را که شامل آنتی بیوتیک ، مسکن و هورمون است تهیه کرده و به موقع مصرف نمایید.
- برای ویزیت مجدد بعد از یک هفته لازم است به بهترین جراح تیروئید مراجعه نمایید.
- ممکن است برای ادامه درمان نیاز باشد به متخصص غدد مراجعه نمایید.
نکات مهم بعد از عمل
در مواردی که بعد از جراحی تیروئیدکتومی به مشکات زیر دچار شدید ، لازم است حتما پرستار بخش و پزشک خود را به سرعت مطلع نمایید :
- گزگز شدن انگشت ها
- کرختی دور لب
- احساس تنگی نفس و خفگی
توجه داشته باشید که احساس درد در ناحیه تحت عمل جراحی ، کاملا طبیعی است اما باید بتوانید به راحتی نفس بکشید ، غذا بخورید و سرفه کنید. در صورت بروز مشکل در هریک از این موارد باید این موضوع را به اطلاع پزشک خود برسانید تا بررسی های لازم انجام شود.
محل برش ها در جراحی تیروئید
برش های عمل تیروئید در تهران ، بر اساس وسعت بیماری انجام می شود. معمولا این برش ها افقی بوده و به طول 4 الی 8 سانتی متر در ناحیه تحتانی گردن ایجاد می شود. لازم است نواحی برش ها تا 72 ساعت بعد از عمل پانسمان شود و حمام کردن در این مدت توصیه نمی شود. بعد از گذشت 5 الی 7 روز بخیه های جراحی کشیده خواهند شد و می توان از چسب های زیبایی برای پوشاندن جای بخیه ها استفاده نمود. بعد از یک روز می توانید شروع به راه رفتن کنید مگر در موارد خاص که پزشک توصیه به استراحت مطلق کرده باشد. دقت داشته باشید که دراز کشیدن برای مدت زمان طولانی ، موجب کندی روند بهبودی می شود به همین دلیل توصیه می شود به آرامی برای مدت کوتاهی قدم بزنید و برای راه رفتن از شخص دیگری کمک بگیرید.
عوارض عمل تیروئید
جراحی تیروئیدکتومی باید حتما توسط بهترین دکتر متخصص گوش و حلق و بینی با تجربه انجام شود ؛ بدین صورت از عوارض جدی این جراحی که شامل خونریزی بعد از عمل ، آسیب عصب لارنژیال و کاهش کلسیم خون است به حداقل میزان ممکن خواهد رسید.
برخی از مواردی که ممکن است بعد از عمل جراحی تجربه کنید :
- گلو درد و سرفه
- احساس سفتی در ناحیه برش ها
- تغییر صدا
عمل برداشتن غده تیروئید
اگر به هر دلیلی نیاز برداشتن غده تیروئید با عمل جراحی باشد. بیمار نیاز است تا پایان عمر از دارو برای جایگزین هورمون تیروئید استفاده کند. به همین دلیل توصیه می شود مراقب بزرگ شدن غده تیروئید خود که در ناحیه جلو گردن قرار گرفته است ، باشید و در موارد مشکوک به بزرگی این غده حتما به پزشک مراجعه نمایید. هرچند که غده تیروئید به خوبی قابل مشاهده است اما در هنگام بلعیدن متوجه جابجایی آن نخواهید شد مگر در مواردی که که غده تیروئید بزرگ شده باشد.
چه مقدار از غده تیروئید در انجام جراحی نیاز به برداشتن دارد ؟
نحوه انجام جراحی و اینکه چه میزان از این غده در طی پروسه جراحی باید برداشته شود ، به تشخیص و نظر بهترین جراح سر و گردن تهران ، بستگی دارد. در بیماری های فولیکولار تیروئید و یا سرطان پاپیلاری بیشتر جراحان توصیه به برداشتن کامل این غده دارند.
علائم افت کلسیم بعد از عمل تیروئید
کلسیم یکی از مهم ترین مواد مغذی در بدن است. بسیاری از بیماران ممکن است بعد از جراحی تیروئیدکتومی ، به مشکل کمبود کلسیم دچار شوند. به صورت کلی مهم ترین علائم کمبود کلسیم عبارت است از :
- کم اشتهایی
- بی حسی
- گرفتگی حنجره
- سوزش در نوک انگشتان
- خشک شدن پوست
- گرفتگی ماهیچه ها
- درد قفسه سینه
- مشکل در بلعیدن
بعد از جراحی تیروئید چه بخوریم ؟
در صورتی که بلعیدن بعد از عمل تیروئیدکتومی برای شما دردناک و دشوار است توصیه می شود از خوردن نوشیدنی های خنک ، یخ های طعم دار و بستنی شروع نمایید. سپس در مرحله بعدی می توانید شروع به مصرف غذاهای نرم مثل ماست ، پودینگ ، پوره ، میوه های پخته شده ، تخم مرغ آب پز و یا غذاهای میکس شده کنید. لازم است در دوره نقاهت و مراقبت های بعد از جراحی کردن تیروئید از مصرف غذاهای خشک نظیر سبزیجات خام ، چیپس و یا هر نوع ماده خوراکی که موجب خراشیده شدن گلو می شود ، خودداری نمایید. توصیه می شود از مصرف مواد غذایی اسیدی مثل پرتقال و گوجه فرنگی خودداری شود ؛ زیرا موجب درد و اذیت گلو می شود. در صورتی که بعد از نوشیدن مایعات سرفه می کنید بهتر است از مایعات غلیظ تر استفاده نمایید. اگر بعد از عمل جراحی به یبوست دچار شدید توصیه می شود مصرف فیبر خود را بالا ببرید و مایعات بیشتری مصرف کنید. در صورت نیاز می توانید با مشورت پزشک از داروهای ملین برای رفع این مشکل استفاده نمایید.
نگهداری و مراقبت از برش های جراحی
برش های جراحی تیروئید در تهران ، به کمک بخیه بسته می شوند و قسمت بیرونی برش به کمک کاغذ جراحی یا استر نواری بسته خواهد شد. همچنین از یک بانداژ سبک که شامل پوشش پلاستیکی شفاف و پد گاز است برای پوشاندن ناحیه جراحی استفاده می شود. بعد از 48 ساعت این پانسمان در هنگام خروج از بیمارستان برداشته می شود. نباید نوارهای استری که روی برش جراحی قرار گرفته است را دستکاری کنید. این پانسمان معمولا با حمام کردن بعد از 7 الی 10 روز به صورت طبیعی می افتد در غیر اینصورت می توانید به آرامی آن را بردارید.
